"Này cây bút trẻ, anh có còn gây hấn với cuộc đời này nữa không…"
Khi nhận được đề nghị tham gia một tham luận xoay quanh chủ đề "Sứ mệnh văn chương trẻ trước sự đổi mới cuộc sống" của Ban Nhà văn trẻ - Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh, một câu hỏi xuất hiện trong đầu tôi "Này cây bút trẻ, anh có còn gây hấn với cuộc đời này nữa không..."
Tôi không dám xem đây là một tham luận. Tôi chỉ mong đây là một lời tâm tình, sẻ chia với những cây bút trẻ về vấn đề mà chúng ta cùng quan tâm.
Khi viết về những mê say, tôi đã gây hấn với câu chữ vì muốn câu chữ cũng phải đủ mê say.
Tôi cũng đã gây hấn với thời gian khi hiểu ra luật vô thường của đời sống này sẽ cuốn chúng ta đi xa những kỷ niệm mà chúng ta luôn muốn níu kéo.
Tôi ước mơ và lại bắt đầu gây hấn với những điều hạn hữu của cuộc sống đời thường. Người ta nói ước mơ có đôi cánh, tôi thì thấy ước mơ quá nặng nề. Có phải vì thế mà người ta thường hay bỏ lại những ước mơ bên đường. Có bao nhiêu người có thể mang ước mơ đi xa... càng mang được nó đi xa, càng chứng tỏ họ là người dũng cảm đáng để người ta quý trọng. Và càng hiếm người có thể mang ước mơ đến được nơi của nó, chúng ta chúc mừng người đó!
Tôi thấy ước mơ quá nặng nề và gây hấn với nó bằng cách hăm dọa: Viết hoặc là chết! Ước mơ bắt đầu hờn dỗi, nó làm mặt lạnh với tôi. Tôi đành hòa giải, vỗ về nó: Thôi, viết đi, không chết được đâu!
Càng yêu cuộc đời, tôi càng muốn gây hấn với những bất toàn của cuộc đời. Càng yêu con người, tôi càng muốn gây hấn với những khiếm khuyết trong con người. Tôi đã luôn yêu thương một cách day dứt như thế mọi điều. Mà không yêu thương sao được...
Thế rồi tôi quay lại gây hấn với chính tôi. Khi cái tôi va chạm với đời sống, đời sống thì chẳng hề hấn gì, còn cái tôi cồng kềnh, thô ráp, kệch cỡm và xa lạ bị bong tróc, bị mài nhẵn dần đi. Hiện ra dần một cái tôi thân thiện, gần gũi. Thế là tôi đã hòa giải với chính mình.
Cứ như thế, mỗi lần gây hấn lại một lần hòa giải. Quá trình gây hấn cũng là quá trình hòa giải.
"Này cây bút trẻ, anh có còn gây hấn với cuộc đời này nữa không..." không hẳn là một câu hỏi, một sự cật vấn, nó như một lời thăm hỏi đối với chính mình. Và giờ đây, nó là một lời thăm hỏi tôi muốn gửi đến nơi đây, nơi gặp gỡ của chúng ta.
Bạn không đơn độc, và cũng đừng để mình trở nên đơn độc.
Chúc bạn có thể mang ước mơ đi thật xa, đến được nơi của nó!
Này cây bút trẻ
Anh có còn gây hấn với cuộc đời này nữa không
Câu thơ đẹp anh đi tìm mê vọng
Tặng người thương thường vụng thuở ban đầu
Trong vị mặn của biển chiều thơm ngát
Có mù sa giọt giọt của niềm đau
Này cây bút trẻ
Anh có còn gây hấn với cuộc đời này dài lâu
Càng yêu lắm càng thấy không vừa ý*
Anh tham lam muốn đời càng thi vị
Trong nghĩa lý phản từ đâm chọc trái tim côi
Giữa lòng đêm anh nhóm lửa thắp mặt trời
Này cây bút trẻ
Anh có còn gây hấn với nỗi đời
Yêu cuồng dại và bình tâm khó hiểu
Mà ngoài xa sóng vỗ lộng ngày xanh
Anh có còn gào thét nữa không anh
Khi nếm vị âm thầm mà phát xạ
Phút lặng im rúng động cả thiên hà
Này cây bút trẻ
Anh có còn gây hấn nữa hay không
Khi mọi thứ dường như là logic
Và mọi điều đã phải thế, dường như
Chỉ một thoáng rất nhanh, hơn ánh chớp
Sau nụ cười là giấu tất cả mòn hư
Này cây bút trẻ
Anh cứ còn gây hấn nữa mà xem
Anh sẽ chết... mà thực ra rất sống
Cỏ còn hoa, rác cũng còn hoa
Trái tim anh đòi giao cảm thiết tha
Ngay cả lúc treo ngược mình sự sống
Cuộc đời này không cần thiết phải nói dài và rộng
Đủ lời ca khắc kiệt mộ bia...
Này cây bút trẻ
Anh có còn quằn quại giữa đêm khuya
Giọt nước mắt rớt trên đồi thập giá
Sau gót chân dù chính là vách đá
Vẫn mơ ngày trên đỉnh nở loài hoa
Này cây bút trẻ
Anh có còn gây hấn nữa không ta
Mắt trừng trợn mà lòng đầy phủ dụ
Cú vỗ vai mơn trớn sóng len bờ
Tua tủa tóc râu, áo nhàu, túi sứt
Cũng gắng lặn lành âu yếm một dòng thơ
Này cây bút trẻ
Anh có còn ước mơ
Như cam kết yêu thương và chịu đựng
Là hành trang duy nhất đến bờ!
____
(*) Mượn ý thơ Lưu Quang Vũ.
NGUYỄN KIÊN GIANG
Các bài khác
- Tình yêu trong thơ Lê Văn Thuận (20/06/2016)
- Ngô Thuý Nga & Nốt lặng ưu tư của người thơ trẻ (20/06/2016)
- Tiếng đồng vọng tâm hồn giữa cõi "Quen & Lạ" trong thơ Trần Võ Thành Văn (20/06/2016)
- Ra mắt Tổng tập mang tên Bích Khê: “Ta nhịp nhàng ý nhị nhịp theo Ta” (22/06/2016)
- “Ghi chép nhỏ của người cưỡi ngựa” của Phan Thị Vàng Anh (22/06/2016)
- Trần Nhã Thụy - Nhà văn “mắc zịch” (02/07/2016)
- Thằng tôi không ưa đường thẳng - Văn Thành Lê (03/07/2016)
- Nẻo về Vực Gió của Phong Điệp (20/07/2016)
- Biển & giai điệu trong thơ Phạm Phương Lan (03/08/2016)
- Dấu ấn đặc biệt về Thơ Trương Nam Hương (05/08/2016)
- Anh Chi “Tự bạch” (16/08/2016)
- Nhà văn Trần Nhã Thụy có thơ hay (15/09/2016)
- Những cách tân trong thơ trẻ (28/09/2016)
- Văn học nghệ thuật làng nhàng (03/10/2016)
- Nhà thơ Nguyễn Lãm Thắng: Người thơ ở xứ mộng mơ (03/10/2016)
- Thi nhân đắm đuối tiếng Việt (05/10/2016)
- Bùi Giáng: Nhà thơ quỷ quái (11/10/2016)
- Em vịn gió qua mùa bão khát (15/10/2016)
- Còn một Nguyễn Thị Minh Thái của thơ (30/10/2016)
- Qua rêu mà nói chuyện đời (31/10/2016)
- Tự mình cách biệt (17/11/2016)
- "Mắt thơ" hiện đại nhìn về quá khứ (05/12/2016)
- Thơ cần thiết cho ai? (23/02/2017)
- “Chạm một miền Xuân” - Những vần thơ chạm vào lòng người (01/03/2017)
- Đi dọc Email xanh (22/03/2017)
- Mấy suy nghĩ về thơ trẻ (28/04/2017)
- Con đường của người viết trẻ (18/06/2017)
- Văn học trẻ - thừa & thiếu (20/06/2017)
- Khoảnh khắc thơ bạn trẻ trong tôi (20/06/2017)
- Viết cho những người nghèo (23/06/2017)
- Vì sao tôi chọn thơ và sứ mệnh của thơ… (23/06/2017)
- Văn học thiếu nhi: mảnh đất chưa được khai phá (26/06/2017)
- Văn trẻ việt: thực trạng & trách nhiệm (26/06/2017)
- Văn học trẻ: “bội thực” những nỗi đau riêng? (26/06/2017)
- Người đọc cũng cần thần tượng (26/06/2017)
- Đưa hơi thở cuộc sống vào trang viết trẻ (27/06/2017)
- Văn học Mỹ Latin nhìn từ phê bình sinh thái (12/07/2017)
- Thơ Nguyễn Thị Kim với thi điệu lục bát truyền thống (19/07/2017)
- Nhà thơ Thi Hoàng: Khuôn mặt như ngọn đèn vặn nhỏ (20/07/2017)
- Phía sau sự dịu dàng lặng lẽ của Gia Hoà (11/08/2017)
- Ngày sống đời thơ của Lê Minh Quốc (24/08/2017)
- Người đàn bà sinh ra từ mưa- tập thơ hay của nhà phê bình trẻ (28/08/2017)
- Khởi từ... Sóng chữ sông quê (07/09/2017)
- Chúng ta đã phản bội thơ như thế nào? (09/10/2017)
- Thơ, khó thay! (23/10/2017)
- Vài suy nghĩ về cái Tôi trong thơ từ cách nhìn Phật giáo (26/10/2017)
- Đọc tập thơ “Dòng sông không vội” của Trần Lê Khánh (22/11/2017)
- Linh hồn mỏi trên những vết son (27/11/2017)
- Tiếp cận một nét thơ thiền hiện đại (27/11/2017)
- Đỗ Thành Đồng vẫn “kiên nhẫn một con đường” (04/12/2017)
- Để trở thành một nhà văn (11/12/2017)
- Nỗi buồn trắng của một hồn thơ con gái hiền ngoan (15/12/2017)
- Nghi lễ của ánh sáng hay Nghi lễ của thi ca? (11/01/2018)
- Tự mình đẩy mình lên mênh mông (13/01/2018)
- Huyền ảo những cơn mưa (30/03/2018)
- Nắng quái của tài năng (14/09/2019)
- Thơ Văn Nguyên Lương buồn nhưng không bi lụy (14/09/2019)
- Bùi Phan Thảo: “Khi đời mình cũng cheo leo đồi dốc” (18/10/2021)
- Nguyễn Quốc Trung – còn đây những trang sách (31/10/2021)
- Lập trình thi pháp mới (01/11/2021)
- Biên bản thặng dư – một vẻ đẹp nhân văn (12/11/2021)
- Nhà văn Võ Thu Hương - Truyện viết ra được in vạn bản (12/11/2021)
- Tác giả viết sách thiếu nhi ủng hộ các bà mẹ đơn thân (12/11/2021)
- Nhà văn Ngô Thảo: Người trẻ mới bứt phá trong nghệ thuật được (28/11/2021)
- Nhà thơ Nguyễn Vũ Tiềm giã biệt hành trình thương nhớ tài hoa (15/01/2022)
- Nhà thơ Bùi Phan Thảo với ‘Những ngọn khói về trời’ đau thấu tận tâm can (21/08/2022)
- Những khắc khoải phận người ở ‘Thời nắng xanh” của thi sĩ Trương Nam Hương (05/05/2023)
- Phiêu hoang cùng “gã thi sĩ hoang” (06/05/2023)
- Cổ tích mới thời thế giới phẳng (11/05/2023)
- Lời tự thoại chân thành khi “Đối diện chính mình” của nhà thơ Phạm Trung Tín (14/05/2023)
- Tản mạn về hai thi tài lục bát Nguyễn Du và Nguyễn Bính (19/05/2023)
- Ngẫm, thấm cùng “Trong và ngoài căn phòng của tôi” (24/05/2023)
- Nhà thơ, dịch giả Kiều Bích Hậu: Dịch thuật văn học đòi hỏi tầm nhìn dài hơi về văn hóa (02/06/2023)
- Nhà văn Nguyễn Quốc Trung – Chiến binh thầm lặng (07/06/2023)
- Nhà thơ Trần Anh Thái, người góp phần hồi sinh trường ca (07/06/2023)
- "Để Mị nói cho mà nghe" từ mạng xã hội vào sách ngôn ngữ (27/06/2023)
- Nhà văn Trần Đức Tiến: Với người viết, cần nhất sự tỉnh táo (29/06/2023)
- Sự tích bài thơ "Hôn" của Phùng Quán (30/06/2023)
- Nhà văn trẻ Lâm Phương Lam lên án nạn bạo lực gia đình (16/07/2023)
- Nhà văn Trầm Hương: Tôi học cách sống an nhiên của cỏ, thanh lọc của nước từ nhà thơ Hoài Vũ (16/07/2023)
- Thơ phổ nhạc có lợi ích gì cho nhà thơ? (22/07/2023)
- Nhà văn Uông Triều: Văn học cần gần gụi và thiết thực (10/08/2023)
- Hoàng Anh – Một giọng thơ triết luận, dịu dàng và giàu nữ tính (22/08/2023)
- Người suốt đời nhập cuộc thơ (27/08/2023)
- Nguyên Hùng & “Công tử” xưa – hình bóng của “thiếu gia” nay (28/08/2023)
- Tĩnh vật - Thơ (29/08/2023)
- Khi “Sự thật là đoá hoa lộng lẫy” (30/08/2023)
- Nhà văn Nguyễn Minh Ngọc: Luôn trân trọng mọi thể tài (15/09/2023)
- Có một Bảo Ninh… tạp bút (18/09/2023)
- Người xem đồng hồ, hay là kẻ hân hưởng sự sống (19/09/2023)
- Chiến tranh như là nó đã xảy ra – Tiểu luận của Sương Nguyệt Minh (22/09/2023)
- Nhớ Nguyễn Quốc Trung (25/09/2023)
- Hội nhập văn chương nhìn từ hiện tượng Hồ Anh Thái (26/09/2023)
- Cuộc chiến nhân tính – Tiểu luận của Hoàng Thuỵ Anh (03/10/2023)
- Nhà thơ Phạm Công Trứ: Tựa vào những câu thơ hay (09/10/2023)
- Nhà thơ Lê Thị Kim – “Kẻ lữ hành đi ngược chiều gió thổi” (25/10/2023)
- “Vua phóng sự” Vũ Trọng Phụng làm gì khi cuốn sách về gái điếm bị đá vào xó tường? (02/11/2023)
- Nhà văn Nguyễn Việt Hà: ‘Văn chương cần chữ tình’ (03/11/2023)
- Tác giả đoạt giải Nhất tiểu thuyết từng là tâm điểm ở một phiên tòa đẫm nước mắt (29/11/2023)
- "Ngẩng mặt nhìn mặt" qua góc nhìn của Tác giả trẻ Mị Dung (04/12/2023)
- Văn chương ĐBSCL và Người viết trẻ: Chỉ cần không bỏ cuộc là đã thành công (05/12/2023)
- ‘Thơ ngày nay được đăng dễ dãi’ (26/02/2024)
- Đọc “Thơ mười năm” của Hoàng Đình Quang (14/03/2024)