Khi đọc tập thơ mới của Minh Đan, tôi thật sự thấy thú vị trước những cảm xúc bức bối và đầy nghi hoặc về tình yêu của tác giả; với cách thể hiện bộc trực cùng sự phản biện bất ngờ.
“Ngày không bọt” là một tập thơ tình được chọn lọc qua 42 bài thơ của tác giả. Mỗi bài là một trạng huống thể hiện cảm xúc cô đọng với những hình ảnh và ngôn ngữ có sự tìm tòi nhất định, tạo nên một chân dung thơ riêng biệt. Ở đây, ngoài sự dịu dàng, kín đáo vốn có của một người con gái, Minh Đan còn bộc lộ sự hết mình với một tình cảm mãnh liệt, khi:
“Cho em dòng anh thác đổ
chảy tràn em đáy lũng sâu”
(Cho)
Hay có khi tình yêu được ví von một cách ngộ nghĩnh:
“Ngày trơ mắt bão môi xinh
sóng ánh mắt cứ lình kình nhú gai”
(Nhảy kim)
Hoặc có khi lại bộc trực đến quyết liệt:
“Lắng
gọt giũa ngày đông
dệt đôi chiếu ấm
bóng non cao đổ
đêm ghì
đợi hình hài mới
vén thì”
(Vén thì)
Đó là sự dấn thân của tình yêu chăng? Tác giả tỏ rõ thái độ, tưởng như mơ hồ nhưng trong mạch sóng tình ấy là một điều gì đó có tính quyết đoán:
“Ngậm gió
thở hơi em nhú trắng
sương…
thác bọt
ngày không bọt
cao nguyên áo bay
cạn chén!”
(Ngày không bọt)
Và rồi tình yêu trong tâm hồn nữ sĩ lại lung linh hình ảnh cụ thể nguyên sơ với một người con gái:
“thèm
có anh đánh thức
mắt chạm cành hồng bên gối
tin nhắn vỗ về Love you forever”
(Hỏi giữa mùa trăng)
Chân thật, ngộ nghĩnh, thông minh và mạnh mẽ trong tình yêu, tác giả còn bộc lộ một khát vọng đến tận cùng của mình, nhưng đây đó vẫn phảng phất nỗi hoài nghi với chính tình yêu khi gặp sóng gió. Điều ngộ ra ở đây, thật rõ rệt, khi tác giả viết:
“Tình yêu cấy
rủi may”
(Khát)
Hay với nỗi buồn khi tình đổ vỡ:
“Biển ngậm gừng rên rỉ
mặt trời thôi mọc
sự thật ngỡ ngàng”
(Tiếng khóc)
Ngay cả trong mơ tình yêu cũng buồn thảm:
“Cộng trừ đong đếm đắm say
cửa lòng ban phát chuỗi ngày phù du”
Và nỗi đau được khắc họa đến lạ lùng:
“Ngờ đâu tình lỡ đa mang
lời sám hối rượt lang thang ngọn buồn”
Rồi nữa:
“Rưng rưng lá rụng đọa đày
giấc mơ lõm tìm biếc ngày hư vô”
Và cuối cùng là:
“Đêm qua sương rớt trong tay
mồ hôi lã chã thân đầy những gai”
(Đêm lạ)
Qua những nỗi đau và ngỡ ngàng với tình yêu, tác giả ví mình như một cánh mỏng của đóa tường vi yếu ớt sau cơn mưa gió bão bùng:
“Niềm tin quá đỗi
ngù ngờ
giọt tan giọt đọng
ngẩn ngơ chỉ mình”
Và từ cái muốn “xé toạc rủi may” cùng với sự “không thỏa hiệp với mùa đông” ấy, tác giả vẫn còn khắc khoải trong tình yêu:
“Tri ân ngọn cỏ lông chông
giũ sạch bụi trần
cuộn tròn đau thương theo gió
tiếng cười nở trên môi
Anh trôi về em”
Cho dù đó là một tình yêu đã đi xa:
“Yêu mòn mỏi
nhớ quắt quay
lẽ nào như gió trăng
ngày cuối năm”
(Tường vi cánh mỏng)
Vậy đó, đọc “Ngày không bọt”, tôi yêu sao những con chữ của Minh Đan. Nó gợi và lạ. Minh Đan còn có sức hóa cảm con chữ khi đến với người đọc. Chữ của Minh Đan làm nên hàm súc trong mỗi câu thơ được viết ra từ tấm lòng chân thật.
Đọc “Ngày trơ mắt bão môi xinh / sóng ánh mắt / cứ lình kình nhú gai” mà thấy lạ và giật mình bởi những cái gai trong ánh mắt ấy đã tạo ấn tượng nóng bỏng của tâm trạng, hay những con chữ như: “mù luống”, “vén thì”, “ngậm gió”, “lơi bơi”, “nhũ màu”… chúng tạo ra những câu thơ mới, mang một nét riêng ẩn chứa sự biểu cảm trong tâm hồn nữ sĩ.
Chính vì thế, tôi lại càng yêu tứ thơ do những chữ lạ của Minh Đan dựng nên, qua nỗi niềm khắc khoải của con tim. Đó là “Gió kêu rêu / gió êm đềm / hong thơ dại / nắng chín lên cuối ngày”.
Thật khó có thể quên hình ảnh mưa phố trong câu thơ “se lạnh qua váy áo đào / thì ra… ngóc ngách - cồn cào - bóng mưa”. Và trong cái “Ngày hoang” là nỗi đau mùa chua đắng chất đầy “mắt nhớ - tím mệt nhoài ước mong”. Để rồi đâu đó tiếng thở dài: “thu buông tiếc - níu thật thà - ngày hoang”. Còn nữa, hoa dại ngày đông “mơ say - tiếng khóc - Ô thước bên này…” đọc mà thấy xót lòng.
Chả thế mà Minh Đan đã viết thay lời tựa cho tập thơ, rằng:
“Trời ban em sương khói
phận đàn bà khắc khoải
trái nhu nhú đòi rụng”
Minh Đan ưa ngắn, chịu tìm tòi phong cách thể hiện nên câu thơ có nội lực, truyền cảm. Đó là thành công bước đầu của Minh Đan, tạo được một giọng điệu thơ trẻ trung, hiện đại qua tập thơ tình “Ngày không bọt”.
Hà Nội, 2011
VƯƠNG TÂM (Theo Công an nhân dân)
(Link báo: https://cand.com.vn/dien-dan-van-nghe-cong-an/Bong-tinh-mong-manh-i330643)