3 tác giả người Ireland gồm Claire Kilroy, Megan Nolan và Anne Enright đã lọt vào danh sách đề cử của giải Women’s Prize for Fiction năm nay, trên tổng số 16 người với 8 trong số đó là tiểu thuyết đầu tay.
Ở giải Women’s Prize for Fiction 2024, các tiểu thuyết gia mới ra mắt chiếm một nửa trong danh sách gồm 16 người. Tác giả người Anh từng lọt vào danh sách rút gọn của giải Booker trước đó - Chetna Maroo - cũng góp mặt với cuốn tiểu thuyết Western Lane, khám phá nỗi đau, tình chị em và niềm đam mê thể thao. Tác giả người Mĩ - Maya Binyam xuất hiện với cuốn Hangman, kể về một người đàn ông trở về quê hương để tìm hiểu về cái chết của anh trai mình.
Chủ tịch ban giám khảo Monica Ali cho biết: “Mỗi một cuốn sách trong danh sách này đều rất xuất sắc, nguyên bản và hoàn toàn không thể chối cãi. Họ đã đưa ra một loạt câu chuyện hấp dẫn từ khắp mọi nơi và được viết bằng sức sống, trí thông minh, niềm đam mê và lòng trắc ẩn.
Mùa giải năm nay chứng kiến sự đa dạng ở nhiều thể loại, bối cảnh, đề tài.
3 tác giả Ireland xuất hiện trong danh sách năm nay là Anne Enright, Megan Nolan và Claire Kilroy. Trong đó Enright - người đã 2 lần lọt vào danh sách rút gọn và lần thứ 5 vào danh sách dài – năm nay được đề cử cho The Wren, The Wren. Đây là cuốn sách chứa nhiều suy ngẫm về tình yêu, đi qua nhiều thế hệ để ghi lại sự kế thừa không chỉ của tổn thương mà còn là của những điều kì diệu.
Nolan xuất hiện với tác phẩm thứ 2 mang tên Ordinary Human Failings, kể về gia đình của một đứa trẻ bị buộc tội giết người. Kilroy cũng được gọi tên cho cuốn Soldier Sailor mà thành viên giám khảo – nữ diễn viên Indira Varma nhận xét đây là một “cuốn tiểu thuyết hay và đau lòng về cảm giác lần đầu làm mẹ”.
Nhà văn người Anh gốc Palestine Hammad cũng được gọi tên với Enter Ghost, kể về quá trình sản xuất vở kịch Hamlet ở Bờ Tây. Ali cho biết cuốn sách này “có sắc thái sâu sắc, tinh tế” và rất thời sự dẫu bối cảnh là nhiều thập niên trước hay ngay giờ đây. Ali cho biết Enter Ghost là một trong nhiều cuốn sách cùng với Hangman, Nightbloom của Peace Adzo Medie và River East, River West của Aube Rey Lescure đề cập đến “các vấn đề về di cư và nhập cư”. Bà nói: “Tôi đoán điều đó không có gì đáng ngạc nhiên, vì đây là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất và cấp bách nhất trong thời đại chúng ta.”
Các tác giả được đánh giá cao và lọt vào các danh sách rút gọn trước đó cũng trở lại.
Grenville, người từng chiến thắng khi giải Women’s Prize for Fiction còn được gọi là Orange Prize vào năm 2001 cho cuốn The Idea of Perfection, lần cũng quay trở lại với Restless Dolly Maunder. Nữ diễn viên Indira Varma chia sẻ: “Nó lấy bối cảnh những năm 1880 ở vùng nông thôn nước Úc, xoay quanh tham vọng của Dolly là có một cuộc sống mới hơn và thú vị hơn bản thân đang có”.
VV Ganeshananthan, người từng lọt vào danh sách đề cử năm 2009 cho Love Marriage, cũng được gọi tên cho cuốn Brotherless Night ở mùa giải mới, lấy bối cảnh cuộc nội chiến ở Sri Lanka. Whitehouse gọi đây là “300 trang văn xuôi cần phải được đọc”.
Các cuốn sách về di cư, di dân chiếm vị thế lớn trong danh sách năm nay.
Một cuốn tiểu thuyết đầu tay khác là A Trace of Sun của Pam Williams sẽ theo chân Raef – cậu bé bị bỏ lại ở Grenada khi mẹ theo chồng đến Anh để tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn. Cuối cùng sau 7 năm họ đã gặp lại nhau, nhưng giờ đã là những người xa lạ.
Vượt xa khỏi những chủ đề thông thường, The Blue, Beautiful World lại là một cuốn khoa học viễn tưởng lấy bối cảnh mực nước biển dâng cao và nhiệt độ tăng vọt làm biến đổi hoàn toàn bộ bề mặt Trái đất. Cũng chính khi ấy các nền văn minh khác đang quan sát Trái Đất từ xa, sẵn sàng kết nối.
And Then She Fell của Alicia Elliott lại có màu sắc của một tác phẩm chiến thắng trước đó là The Book of Form and Emptiness, khi một người phụ nữ dọn đến nhà mới và lắng nghe được tiếng nói của những đồ vật cũ kĩ.
Mang vẻ hài hước, 8 Lives of a Century-Old Trickster của Mirinae Lee sẽ đưa độc giả qua những kí ức chắp vá của một người phụ nữ lớn tuổi trong viện dưỡng lão. Trong khi đó The Maiden của Kate Foster và In Defense of the Act của Effie Black sẽ là những cuốn tiểu thuyết thách thức sự dũng cảm của độc giả khi đương đầu với những khó khăn của cuộc đời mình để được sống thật.
Trong số 16 tác giả lọt vào vòng đề cử năm nay có 5 nhà văn người Anh, 3 người Mĩ, 3 người Ireland, 1 người Barbados, Hàn Quốc, Úc, Ghana và Pháp. Danh sách lần này trải dài trên toàn cầu, di chuyển theo địa điểm và nhảy vọt theo thời gian, từ lịch sử hỗn loạn của Hàn Quốc đến châu Phi cận Sahara, từ Sri Lanka trong cuộc Nội chiến đến vùng nông thôn New South Wales vào thế kỉ 19…
Ban giám khảo và 16 tựa sách lọt vào đề cử.
Danh sách rút gọn gồm 6 tựa sách sẽ được công bố vào ngày 24/4 tới và người chiến thắng sẽ được công bố vào ngày 13/6, cùng với người chiến thắng của giải Women’s Prize đầu tiên cho thể loại phi hư cấu. Tác giả chiến thắng sẽ nhận được một tấm séc trị giá 30.000 bảng Anh và bức tượng đồng Bessie do nghệ sĩ Grizel Niven làm ra.
Trưởng ban giám khảo Monica Ali cho biết: “Việc đọc để chọn ra cuốn tiểu thuyết xuất sắc nhất là một trải nghiệm thú vị. Tất nhiên điều này tương đối khó khăn, nhưng sau nhiều cuộc thảo luận sôi nổi giữa ban giám khảo, chúng tôi đã rất vui mừng với 16 cái tên được công bố. Chúng là những cuốn sách sẽ thu hút trái tim và khối óc của độc giả, chúng chứa những nhân vật không thể xóa nhòa, và truyền tải điều mà những câu chuyện hư cấu có thể làm được một cách mạnh mẽ.”
Những người đoạt giải gần đây bao gồm Ruth Ozeki với cuốn The Book of Form and Emptiness, Susanna Clarke với cuốn Piranesi và Maggie O'Farrell với cuốn Hamnet. Năm ngoái, Barbara Kingsolver đã đoạt giải cho cuốn Demon Copperhead, sau đó cũng chiến thắng giải Pulitzer cho hạng mục hư cấu.
NGÔ MINH (dịch từ The Guardian)